گام صدای خود را بشناسید
یکی از فراگیرترین و جهانی‌ترین هنرها، موسیقی است. اصطلاحاتی مانند گام صدا، نت و امثال آنها، زبان جهانی این هنر است تا با آنها، بتوان این هنر را در همه‌جا، نواخت. برای یادگیری موسیقی، باید بخشهای مختلف و تقسیم‌بندیهای گوناگون آن را به خوبی شناخت و آموخت. یکی از مهمترین مباحث در موسیقی، گام است. در این مقاله به این موضوع و نقش آن در خوانندگی می‌پردازیم.
گام صدا-اسپیکر دنای
گام صدا در خوانندگی چیست؟ یا گام (gamme) چیست؟
واژه‌ی گام برگرفته از زبان فرانسه است. توالی چند نت که به ترتیب ارتفاع مرتب شده و در گستره‌ی صوتی یک اکتاو قرار دارند، گام خوانده میشود. گام می‌تواند بالارونده یا پایین رونده باشد. هر گام بر اساس اولین نت آن نامگذاری میشود. مثلا اگر اولین نت دو باشد، گام دو یا اگر اولین نت فا باشد، گام فا نام می‌گیرد.
گام صدای انسان-vocal range
نگاهی به گام صدای انسان (Vocal range)
هر کس، بنا بر توانایی فردی، فاصله‌ی معینی از دو نت پایین و بالا را می‌تواند بخواند. فاصله‌ی بین پایینترین تا بالاترین نتی که یک شخص می‌تواند بخواند، گام صدای او است. علاقه‌مندان به علم ممکن است بپرسند «آیا دامنه یا گام صدا، نوعی فرکانس است؟». به عبارت دیگر، از آنجایی که همه‌ی نتها فرکانس هستند، آیا گام صدای انسان، نوعی سنجش فرکانسها نیست؟ پاسخ بله است. به این گروه می‌توان اینطور توضیح داد که گام صدای انسان، فاصله‌ی بین پایینترین تا بالاترین فرکانسی است که می‌تواند بخواند.
برای آشنایی با ماهیت صدا، مقاله‌ی صدا چیست و چگونه شکل می‌گیرد را مطالعه فرمایید.
این ملاک، یعنی توانایی خواندن یک بازه‌ی مشخص نت، یکی از معیارهای دسته‌بندی صدای انسانها به این هشت دسته است:
- برای آقایان: باس (Bass)، باریتون (Baritone)، تِنور (Tenor)،کانترتُنور (Countertenor)
- برای خانمها: کُنترآلتو (Contralto)، آلتو (Alto)، متزوسوپرانو (Mezzosoprano)، سوپرانو (Soprano)
البته درمورد قرار دادن کُنترآلتو و کاونترتنور، به عنوان دسته‌بندیهای جداگانه، نظرات متفاوتی مطرح است. در دسته‌بندی برای گروه کر، فقط سوپرانو، آلتو، تنور و باس را دسته‌های اصلی و بقیه را به عنوان رده‌های میانی گروههای اصلی در نظر می‌گیرند؛ اما هدف از آوردن آنها در لیست، ارائه‌ی اطلاعات با جزئیات کامل است.
دانستن گام صدا چه فایده‌ای دارد؟
وقتی می‌خواهید به عنوان خواننده تعلیم ببینید و فعالیت کنید، دانستن گام صدا، ضروری است. اولین و مهمترین ضرر غافل شدن از این موضوع، آسیب جدی به حنجره و تارهای صوتی است. هنگام آواز خواندن، نباید هیچ فشاری احساس کنید. گذشته از این، دانستن گام صدا، فواید دیگری نیز دارد. از جمله:
- رده‌ی صدایی خود را می‌شناسید.
- متوجه نقاط ضعف خود می‌شوید.
- می‌توانید روند پیشرفت خود را در آموزش آواز بررسی کنید.
- برای صدای خود را، آهنگهای مناسب انتخاب کنید.
گام صدای انسان-vocal range
چگونه گام صدای خود را بشناسیم؟
فراموش نکنید که دامنه‌ی صدا، هیچ ارتباطی با توانایی خواندن ندارد. هر انسانی، ازجمله خوانندگان بزرگ و حرفه‌ای، یک دامنه‌ی صدای مشخص دارد. یک خواننده با تمام توانایی ممکن است در یک دامنه‌ی خاص قادر به خواندن باشد، اما در همان دامنه، صدای فوق‌العاده‌ای داشته باشد.
گام صدای من چیست؟
برای آنکه گام صدای خود را بشناسید، روشهای زیر را به ترتیب جلو بروید:
- صدای خود را گرم کنید.
- از یک استاد آواز کمک بگیرید. بهترین راهنما، کسی است که به طور حرفه‌ای در حوزه‌ی موسیقی فعال و باتجربه است.
- از سازی مانند پیانو یا کیبورد کمک بگیرید. اگر به ساز دسترسی ندارد، از اپلیکیشنهای موبایلی پیانونوازی استفاده کنید. با فشردن کلیدهای ساز/اپلیکیشن، پایینترین نتی را که به راحتی و بدون لرزش یا ناصاف شدن صدا، به مدت 3 ثانیه می‌توانید بخوانید را پیدا کنید. راحت خواندن، یعنی برای خواندن آن هیچ فشاری به خود نیاورید؛ مثلا نیاز نباشد تلاش کنید با کمک گرفتن از تنفس و بیرون دادن هوا، آن نت را بخوانید.
- وقتی پایینترین نتی را که به راحتی برایتان قابل خواندن بود پیدا کردید، آرام آرام نتهای پایینتر را امتحان کنید. در این مرحله، خواندن نتها با کمک تنفس نیز قابل قبول است.
- همین روال را برای یافتن بالاترین نتی که به مدت 3 ثانیه، بدون مشکل می‌توانید بخوانید را تکرار کنید.
- هر چهار نت را یادداشت کنید.
- تعداد نتهای بین بالاترین و پایینترین نتها را بشمارید. در این شمارش تنها کلیدهای سفید را حساب کنید.
تعداد نتها را بشمارید
- تعداد اکتاوها را بشمارید. هر هشت نت یک اکتاو است. برای دانستن دقیقتر از یک استاد آواز کمک بگیرید.
- بر اساس نتها و بالا و پایین بودن آنها، صدای خود را با یکی از دسته‌های اصلی صدا تطابق دهید.
صدای خود را بر اساس نت دسته‌بندی کنید
اسپیکرهای خانگی دنای، به قابلیتی مجهز هستند به نام ووکال ریموور. این قابلیت صدای خواننده را از آهنگ حذف کرده و شما می‌توانید با صدای خوب خود، به جای خواننده بخوانید. برای آشنایی با مدلهای مختلف اسپیکرهای دنای، به سایت دنای مراجعه نمایید.
